Muối là một trong những gia vị không thể thiếu trong các bữa ăn hàng ngày của chúng ta. Tuy nhiên, việc tiêu thụ lượng lớn loại gia vị này có thể tiềm ẩn nhiều hệ lụy khôn lường đối với sức khỏe mà không phải ai cũng nắm rõ.
Vậy tại sao phải quan tâm đến vấn đề ăn nhiều muối và điều gì xảy ra với cơ thể nếu chúng ta ăn nhiều muối? Cùng theo dõi bài viết dưới đây để nắm rõ hơn nhé!
Muối là gì? Thực trạng tiêu thụ muối của người khỏe mạnh hiện nay
Muối là hợp chất được tạo thành từ khoảng 40% natri và 60% clorua, thường được sử dụng để tạo hương vị cho các món ăn, thực phẩm hoặc để bảo quản chúng. Trong đó, Natri là một khoáng chất cần thiết cho chức năng cơ và thần kinh. Cùng với clorua, nó cũng giúp cơ thể bạn duy trì sự cân bằng nước và khoáng chất thích hợp.
Ở các cá thể lành mạnh, gần 100% natri ăn vào được hấp thu trong quá trình tiêu hóa, và bài tiết qua nước tiểu là cơ chế cơ bản để duy trì cân bằng natri. Thậm chí trong khí hậu nóng ẩm, chỉ có một lượng rất nhỏ mất qua phân và mồ hôi. Hầu hết các cả thể đều có thể thay thế lượng natri cần thiết bằng việc tiêu thụ thực phẩm, mà không cần thay đổi chế độ ăn, dùng chất bổ sung hay các sản phẩm có công thức đặc biệt nào.
Tuy nhiên, hiện nay, lượng natri ăn vào trong chế độ ăn của người trưởng thành trung bình là 3,7g/ngày hay tương đương với lượng muối ăn vào là 9,4g/ngày, gần gấp đôi mức ăn vào khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới là 2g natri/ngày hay 5g muối/ngày.
Cần lưu ý là ngoài muối ăn, muối còn chứa trong các gia vị khác như bột canh, hạt nêm, nước mắm, xì dầu, mắm tôm, mắm tép…, trong các thực phẩm chế biến sẵn và cả trong thực phẩm tự nhiên. Việc ăn nhiều muối hàng ngày sẽ gây áp lực lớn với cơ thể, dẫn đến những hậu quả xấu đối với cơ thể. Thậm chí, hậu quả của việc lạm dụng muối lâu dài có thể phá hủy cơ thể theo những cách đau đớn mà chúng tôi nhắc tới dưới đây.
Tác hại của việc ăn nhiều muối
Ăn nhiều muối gây tăng huyết áp, nguy cơ mắc đột quỵ và tim mạch
Lượng muối thừa trong cơ thể cần nhiều chất lỏng để hòa tan và vì vậy các tế bào giữ nước, tăng thể tích máu. Điều này khiến cho các mạch máu và tim phải tăng tốc để bơm máu.
Sau một thời gian, các mạch máu bắt đầu cứng lại dẫn tới tăng huyết áp, khởi phát giai đoạn suy tim. Nhiều nghiên cứu đã chứng minh người bị cao huyết áp ăn nhiều muối sẽ có nguy cơ đột qụy hay gia tăng khả năng mắc bệnh tim.
Trên thực tế, nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng ăn ít muối có thể giảm huyết áp và các bệnh tim mạch khác theo cấp số nhân. Vì thế, giảm ăn muối chính là giải pháp để giảm nguy cơ bệnh tăng huyết áp, tim mạch và rất nhiều vấn đề sức khỏe khác.
Tăng nguy cơ mắc bệnh dạ dày
Ăn thừa muối làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm loét dạ dày – tá tràng, tăng nguy cơ ung thư dạ dày do phá hủy lớp màng bảo vệ niêm mạc dạ dày và tăng sự phát triển của vi khuẩn Helicobacter pylori.
Vì thế, người ăn quá mặn sẽ có nguy cơ mắc các chứng bệnh về dạ dày cao hơn người ăn uống bình thường. Còn với những ai đã từng bị loét dạ dày, hàm lượng muối cao sẽ làm tăng độc tính của vi khuẩn H.pylori càng gây loét dạ dày và tá tràng. Nguy cơ này càng cao nếu bạn có thói quen ăn mặn kết hợp với chua cay.
Chức năng tiêu hóa rối loạn
Ăn nhiều muối có thể gây tình trạng trào ngược axit, khiến chức năng điều chỉnh cân bằng axit và bazo trong máu của sodium bị rối loạn. Có nguy cơ gây tổn thương tim và các chức năng của hệ tiêu hóa, lâu ngày có thể dẫn đến triệu chứng loét dạ dày tá tràng, ung thư tá tràng…
Gây tăng cân
Muối không trực tiếp gây ra béo phì, nhưng việc ăn nhiều muối thường tăng cảm giác khát, dẫn tới uống nước nhiều hơn và bị giữ nước, nhất là các loại nước ngọt, từ đó gây tăng cân và làm người bệnh béo phì trở nên nặng hơn. Điều này cũng có thể dẫn tới huyết áp cao ở người trưởng thành.
Ăn nhiều muối gây phù
Việc ăn nhiều muối mỗi ngày trước tiên có thể khiến chúng ta có thể cảm thấy bị đầy hơi. Điều này xảy ra bởi vì thận có thể không lọc được natri dư thừa ra khỏi máu. Natri tích tụ và cơ thể bạn giữ thêm nước để cố gắng pha loãng natri. Ảnh hưởng của việc giữ nước có thể dẫn đến sưng tấy, đặc biệt là ở bàn tay và bàn chân.
Rối loạn chức năng của thận
Ăn nhiều muối có thể gây tác động đến chức năng của thận, gây ảnh hưởng đến khả năng hoạt động của bộ phận này. Nguyên nhân của triệu chứng này là do lượng canxi và natri dư thừa sẽ được đào thải đến thận, gây ra tình trạng tiểu nhiều, tăng tải trọng mức độ thận cần lọc.
Ngoài ra thận khi chức năng hoạt động bị hạn chế cũng sẽ gây ra các tình trạng lọt chất độc bám lại, gây sỏi thận. Thậm chí, tình trạng ăn mặn ngày càng nhiều có thể dẫn đến nguy cơ suy thận cấp, hỏng thận về sau, gây tử vong.
Gây lú lẫn, hôn mê, co giật
Ăn mặn cũng có thể gây nên tình trạng khô miệng hoặc cảm thấy rất khát. Khi bạn uống nhiều nước hơn có thể đi tiểu nhiều hơn bình thường. Mặt khác, việc không uống chất lỏng sau khi ăn nhiều muối có thể khiến lượng natri trong cơ thể tăng lên vượt mức an toàn, dẫn đến tình trạng tăng natri máu.
Tăng natri máu có thể khiến nước thoát ra khỏi tế bào và vào máu, nhằm làm loãng lượng natri dư thừa. Nếu không được điều trị, sự thay đổi chất lỏng này có thể dẫn đến lú lẫn, co giật, hôn mê, thậm chí tử vong.
Tăng nguy cơ gây bệnh loãng xương
Ăn nhiều muối hoặc thừa muối khiến cơ thể cũng tìm cách tăng đào thải natri qua nước tiểu, dẫn tới mất kali, canxi và nhiều khoáng chất khác, từ đó có thể gây loãng xương, sỏi thận và các rối loạn khác do mất các khoáng chất. Không những thế, thừa muối sẽ làm cho quá trình đào thải canxi tăng lên, khiến xương yếu đi và cũng gây ra bệnh loãng xương, nhất là đối với phụ nữ ở thời kỳ mãn kinh.
Cách giảm muối trong chế độ ăn hàng ngày
Tập thói quen ăn nhạt hơn mỗi ngày
Vẫn biết, ăn mặn vốn đã trở thành thói quen của nhiều người nên để thay đổi thói quen này thực chất không dễ. Tuy nhiên, khi nhận thức rõ tác hại của việc ăn quá nhiều muối đối với sức khỏe, chúng ta cần kiên quyết từ bỏ bằng cách giảm sử dụng muối trong chế độ ăn hàng ngày. Đặc biệt, đối với người bệnh tăng huyết áp thì càng ăn nhạt càng tốt với lượng muối chỉ nên dưới 3g/ngày.
Bạn có thể bắt đầu giảm lượng muối mỗi ngày bằng việc hạn chế nêm, ướp muối khi chế biến món ăn, tăng cường sử dụng nhiều món ăn hấp, luộc thay cho các món kho, xào, nướng; hạn chế dùng gia vị, nước chấm đặt trên bàn ăn trong khi ăn…
Giảm ăn các món muối
Thói quen ăn uống của người Việt từ xưa đến nay thường có những món truyền thống sử dụng rất nhiều món muối như: mắm tôm, cá muối, thịt muối, gà ủ muối, dưa muối, cà muối… Tuy nhiên, lượng muối trong những món đồ ăn này là không thể đếm xuể, vì vậy nên hạn chế sử dùng những loại thực phẩm này trong bữa ăn.
Hạn chế mua thực phẩm chế biến sẵn
Không nên sử dụng các loại thức ăn chế biến sẵn có nhiều muối như: dưa cà muối, xúc xích, giăm bông, thịt xông khói… Bởi chúng thường chứa rất nhiều muối để tăng hương vị và để bảo quản tốt hơn.
Hơn nữa, khi mua đồ hộp hoặc đồ chế biến sẵn nên lưu ý đọc thành phần để có thể “nói không” với sản phẩm có quá nhiều muối. Cũng cần lưu ý, có những sản phẩm không ghi có muối nhưng có thể có các thành phần khác chứa natri. Thịt, các sản phẩm từ sữa, bánh mì và động vật có vỏ đều chứa natri. Vì vậy hãy nhớ điều chỉnh lượng thực phẩm này nếu bạn đang theo dõi lượng muối ăn vào cơ thể.
Tự nấu ăn ở nhà
Đồ ăn sẵn hoặc nấu trong nhà hàng thường chứa lượng natri cao hơn để giữ cho thực phẩm luôn tươi ngon. Vì vậy, việc chăm chỉ nấu ăn ở nhà sẽ giúp bạn kiểm soát lượng muối tốt hơn.
Thực tế người bình thường giảm ăn muối không làm cho cơ thể bị thiếu muối bởi vì mọi người chỉ cần ăn các thức ăn bình thường, thực phẩm tự nhiên hằng ngày là cũng đã cung cấp đầy đủ lượng natri cho cơ thể mà không cần cho thêm muối/gia vị vào thức ăn.
Ăn nhiều trái cây và rau xanh
Một trong những cách ăn giúp hạn chế muối là tăng cường trái cây tươi và rau xanh trong thực đơn hàng ngày. Bằng cách này bạn sẽ giảm được số lượng thức ăn mặn, vừa có tác dụng giảm muối, vừa được bổ sung nhiều chất dinh dưỡng lành mạnh có lợi cho sức khỏe hơn từ rau quả.
Rõ ràng ăn nhiều muối có những tác hại rất nguy hiểm và tiềm ẩn nhiều biến chứng không ngờ về mặt sức khỏe. Vì thế, bạn hãy giảm thói quen ăn mặn ngay hôm nay để giữ cho bản thân một cơ thể khỏe mạnh. Đừng quên theo dõi meohay.com thường xuyên để cập nhật những thông tin mới nhất!
